Een groep mensen die samenwerkt, vormt niet per definitie een team. Dit inzicht kan veel frustratie wegnemen, vooral als men zich gedwongen voelt om als ‘team’ te functioneren zonder dat dit ook werkelijk zo ervaren wordt. Bij Hamewith merken we regelmatig dat groepen proberen te werken als een team, ook al is er weinig sprake van onderlinge afhankelijkheid of gedeeld verantwoordelijkheidsgevoel.
Het Volkstuinteam: niet minderwaardig, maar anders
Martijn Vroemen, bekend van zijn werk over teamontwikkeling, gebruikt de metafoor van het Volkstuinteam om dit fenomeen te beschrijven. In een volkstuinomgeving is ieder voor zichzelf bezig op zijn eigen stuk grond, maar er heerst wel een gevoel van saamhorigheid. Dit soort samenwerking komt niet alleen vaak voor, maar kan ook bijzonder effectief zijn, vooral voor specifieke beroepsgroepen die hun eigen expertise uitoefenen.
Een Volkstuinteam functioneert goed voor bepaalde soorten werk. Er is een prettige werksfeer, collega’s ondersteunen elkaar waar nodig, en er wordt met plezier samengewerkt – maar altijd met behoud van ieders autonomie. Voor teams die werken met zelfstandige professionals, zoals bijvoorbeeld ICT adviseurs, fiscalisten, bedrijfsartsen en arbo-adviseurs, kan deze vorm van samenwerking perfect zijn.
Toch ontstaat er vaak de verwachting dat een groep méér moet bereiken dan dit. Er worden heidagen gepland om teamdoelen en -regels vast te leggen, of er worden teambuildingactiviteiten georganiseerd in de hoop dat dit meer teamgedrag oplevert. Maar zoals Vroemen ook benadrukt, leidt dit zelden tot het gewenste resultaat.
De les hier is dat het oké is om geen team te zijn. Voor sommige groepen is het ideaal om als volkstuinteam te blijven werken. De druk om meer te moeten worden kan juist contraproductief zijn en het werkplezier verminderen.
Van Volkstuinteam naar teamontwikkeling
Natuurlijk zijn er ook groepen die de ambitie hebben om te groeien naar een meer geïntegreerd, zelfsturend team. Deze ontwikkeling kan alleen plaatsvinden als de teamleden zelf de keuze maken om dichter naar elkaar toe te groeien. Het vraagt om een bereidheid om de eigen autonomie deels op te geven en meer afhankelijkheid van elkaar te accepteren. Dit is het begin van wat Vroemen een Taakverantwoordelijk Team noemt, waarbij de verbinding tussen de verschillende taken sterker wordt.
Teams die verder willen groeien, kunnen zich ontwikkelen tot een Zelfsturend Team of zelfs een Topteam, waarbij het werk in volledige harmonie en met maximale effectiviteit wordt uitgevoerd. Dit zijn echter idealen die niet altijd voor elk team haalbaar of wenselijk zijn, en dat is ook prima.
De keuze ligt bij het team
Het is belangrijk dat teams en organisaties zich realiseren dat niet elke groep als een ‘high-performance’ team hoeft te functioneren om effectief te zijn. Soms is een Volkstuinteam precies wat nodig is: een plek waar mensen hun eigen expertise inbrengen, zelfstandig werken, en elkaar waar nodig ondersteunen. De uitdaging ligt erin om eerlijk te kijken naar wat het team wil bereiken en of er überhaupt de behoefte is om verder te ontwikkelen.
Bij Hamewith helpen we teams niet alleen om te groeien, maar ook om te ontdekken welk type samenwerking het beste bij hen past. Want uiteindelijk gaat het er niet om dat elk team hetzelfde pad volgt, maar dat ze met plezier en effectiviteit samenwerken op een manier die bij hen past – en dat is precies wat we in het Volkstuinteam zien.
De coaching en leiderschapsprogramma’s die Hamewith ontwikkelt, richten zich op het stimuleren van intrinsieke motivatie en het versterken van leidinggeven aan ontwikkeling. Sta jij open voor coaching als leider of een maatwerk-programma voor leiders binnen je organisatie? Neem dan contact op via info@hamewith.nl.
